Giai đoạn tiền mãn kinh là không thể tránh khỏi và bất kì người phụ nữ nào cũng sẽ phải trải qua. Đi đôi với tình trạng suy giảm nội tiết tố là sự sản sinh rất mạnh của các gốc tự do và gây ra hiện tượng lão hóa toàn diện ở nữ giới. Lúc này, chị em sẽ phải chấp nhận với sự xuống cấp của sức khỏe, sắc đẹp cũng như tâm sinh lý. Hãy cùng tìm hiểu chi tiết hơn về tiền mãn kinh và cách giảm các triệu chứng khó chịu của nó trong bài viết này nhé!
Tiền mãn kinh là gì?
Tiền mãn kinh là tình trạng người phụ nữ đang ở giai đoạn trước khi mãn kinh, đây là thời điểm mà nội tiết tố nữ estrogen bị suy giảm mạnh và gây ra hiện tượng lão hóa khiến cho sức khỏe, sắc đẹp và sinh lý nữ đều kém đi.Khi chị em đang đang ở độ tuổi tiền mãn kinh thì sẽ có những thay đổi về nồng độ estrogen cũng như progesterone, đây là 2 loại kích thích tố nữ rất quan trọng và được sản sinh bởi buồng trứng. Tuy nhiên, khi đang ở giai đoạn tiền mãn kinh thì khả năng hoạt động của buồng trứng sẽ bị giảm sút và xảy ra tình trạng mất cân bằng nội tiết tố nữ, điều này sẽ gây ra tình trạng bốc hỏa và rối loạn vận mạch…Tình trạng này có thể kéo dài nhiều tháng hoặc thậm chí nhiều năm sau khi người phụ nữ không có kinh. Ở thời điểm này, chu kỳ kinh nguyệt của chị em sẽ có thể bị rối loạn, mất kinh một khoảng thời gian rồi lại xuất hiện lại.Giai đoạn mãn kinh được xác định nếu như nữ giới không có kinh nguyệt trong hơn 12 tháng (không tính những trường hợp sau khi sinh đẻ. Trước khi mãn kinh thì chúng ta sẽ có một khoảng thời gian trước đó và được gọi là tiền mãn kinh. Thời gian này sẽ khiến chị em phải thay đổi nhiều về chức năng sinh lý cũng như tâm lý, gây ra nhiều vấn đề và rắc rối cho bản thân cũng như gia đình, những người xung quanh.
Các dấu hiệu tiền mãn kinh
Đa phần những nữ giới từ 50 tuổi trở đi sẽ bắt gặp những triệu chứng về thể chất cũng như tinh thần, tuy nhiên cũng sẽ có số ít trường hợp đã gặp phải những triệu chứng tiền mãn kinh chỉ với tuổi 40. Sau đây sẽ là những triệu chứng, biểu hiện của tiền mãn kinh phổ biến.Các dấu hiệu tiền mãn kinh
Kinh nguyệt không đều
Đây là một trong những dấu hiệu tiền mãn kinh dễ nhận biết nhất. Khi bước vào giai đoạn này, bạn sẽ rất khó để xác định được thời kỳ rụng trứng, khoảng thời gian giữa các chu kỳ kinh nguyệt sẽ trở nên ngắn hoặc dài hơn với lượng máu kinh cũng sẽ thay đổi, có thể là rất ít hoặc rất nhiều. Ở một số trường hợp còn có thể mất kinh ở vài chu kỳ.Nếu như chu kỳ kinh nguyệt của bạn đã kéo dài từ 7 ngày trở lên thì rất có thể bạn đã ở giai đoạn tiền mãn kinh sớm. Nếu khoảng thời gian giữa 2 chu kỳ từ 60 ngày trở lên thì có khả năng bạn đã có dấu hiệu mãn kinh muộn.
Giảm khả năng sinh sản
Chu kỳ kinh nguyệt không đều sẽ khiến sự rụng trứng trở nên khó tính toán, rất bất thường. Tuy vậy vì bạn vẫn có kinh nên sự thụ thai vẫn có thể xảy ra chỉ là giảm tỷ lệ đi một chút. Nếu không muốn mang thai nữa thì bạn hãy sử dụng biện pháp tránh thai cho đến khi bạn không thấy kinh liên tục trong vòng 12 tháng.
Bốc hỏa và đổ mồ hôi đêm
Đây là một biểu hiện rất phổ biến của giai đoạn tiền mãn kinh khi có tới 2 phần 3 số chị em sẽ phải trải qua hiện tượng này.Bốc hỏa là tình trạng cơ thể nóng đột ngột, cảm giác này thường xuất hiện ở quanh mặt và phần trên của cơ thể. Bốc hỏa sẽ khiến mặt, ngực của bạn sẽ trở nên đỏ hồng và đổ nhiều mồ hôi. Một số chị em sẽ gặp tình trạng tim đập nhanh đi kèm và khi cơn bốc hỏa qua đi thì có thể cảm thấy ớn lạnh.Đổ mồ hôi ban đêm cũng rất khó chịu, bạn sẽ giật mình tỉnh dậy và thấy cơ thể ướt đẫm mồ hôi, có những chị em ra mồ hôi nhiều đến mức phải dậy thay ga giường và quần áo.
Chóng mặt
Khi nồng độ hormone bị suy giảm thì bạn sẽ gặp phải hiện tượng chóng mặt và có thể khắc phục bằng cách ăn uống lành mạnh và tập luyện thể dục thể thao điều độ. Tuy nhiên nếu tình trạng chóng mặt xảy ra thường xuyên và mạnh dữ dội thì có thể do bệnh lý khác gây ra và bạn cần đi khám để điều trị sớm.
Cơ thể chậm chuyển hóa và dễ tăng cân
Ở giai đoạn tiền mãn kinh rất nhiều chị em sẽ cảm thấy mình dễ dàng bị tăng cân. Theo thống kê thì có tới khoảng 2 phần 3 chị em trong độ tuổi từ 40 – 59 và khoảng 3 phần 4 chị em trên 60 tuổi bị thừa cần. Tình trạng tăng cân không kiểm soát sẽ làm tăng khả năng mắc các bệnh như đái tháo đường type 2, bệnh tim, huyết áp cao, các bệnh về đường hô hấp, ung thư cổ tử cung, ung thư vú và sẽ làm tăng các cơn bốc hỏa. Nguyên nhân là do khi nồng độ estrogen giảm thì sẽ khiến việc lưu giữ chất béo sẽ chuyển từ hông và đùi sang bụng. Khi estrogen bị suy giảm thì cơ thể sẽ có xu hướng lưu trữ nhiều chất béo hơn và sẽ làm chậm khả năng đốt cháy chất béo ở quá trình trao đổi chất. Tăng cân cũng có thể là do chúng ta trở nên già đi và ăn nhiều hơn.
Vị giác hay thấy có mùi kim loại
Đây là một hiện tượng hiếm gặp , một số chị em ở giai đoạn tiền mãn kinh sẽ thấy một số loại thực phẩm có mùi như kim loại hoặc là có hương vị khác nhau. Một số nữ giới thì có cảm giác đau, nóng rát ở lưỡi, ở môi và nướu, xuất hiện các đốm trong miệng.Nguyên nhân gây ra các tình trạng này là do sự rối loạn của hormone và sẽ ảnh hưởng đến vị giác của bạn, nhạy cảm hơn với các cơn đau.
Bị trầm cảm, hay lo âu và tâm trạng thất thường
Theo ước tính thì có khoảng 23% chị em phụ nữ ở giai đoạn tiền mãn kinh sẽ gặp phải hiện tượng trầm cảm, lo âu và tâm trạng thay đổi thất thường.Nguyên nhân là do sự thiếu hụt của nồng độ estrogen và nó sẽ tác động lên não, hệ thần kinh. Điều này sẽ có thể ảnh hưởng xấu đến tâm trạng và khiến chị em ngủ không ngon, tình trạng thiếu ngủ sẽ khiến tâm trạng bị rối loạn.
Giấc ngủ bị gián đoạn gây mất ngủ
Khi ở tiền mãn kinh phụ nữ sẽ có thể bị mất ngủ, giấc ngủ chập chờn hay tỉnh giấc nửa đêm. Theo nghiên cứu của tổ chức giấc ngủ quốc gia của Mỹ thì có nhiều nguyên nhân khiến bạn bị mất ngủ hoặc bị gián đoạn giấc ngủ. Những nguyên nhân phổ biến là do:
Estrogen và progesterone là 2 loại hormone sẽ giúp bạn ngủ ngon, khi hàm lượng 2 loại hormone này bị giảm sút thì sẽ ảnh hưởng nhiều đến giấc ngủ của bạn.
Những cơn bốc hỏa và hiện tượng đổ mồ hôi đêm sẽ là lý do khiến bạn tỉnh giấc giữa đêm. Lúc này bạn sẽ phải mất một lúc thì mới ngủ tiếp lại được và lâu dần sẽ gây ra mất ngủ kinh niên.
Tình trạng trầm cảm và lo lắng cũng sẽ ảnh hưởng xấu đến giấc ngủ
Để khắc phục tình trạng này thì bạn nên có một lịch ngủ nghỉ hợp lý, nên ngủ và thức dậy cùng vào một thời điểm nhất định để cơ thể quen. Không gian ngủ cũng cần phải coi trọng, không tiếng ồn và thoáng đãng và chú ý không uống nhiều nước trước khi đi ngủ.
Tóc, móng giòn và dễ gãy
Khi nồng độ estrogen và progesterone bị suy giảm thì sẽ là nguyên nhân khiến tóc và móng của chị em trở nên giòn, dễ gãy rụng hơn vì đây là 2 loại hormone chịu trách nhiệm cho mái tóc của bạn. Thậm chí, khi 2 loại hormone này suy giảm cũng sẽ tạo điều kiện thuận lợi cho hormone nội tiết nam là androgen hoạt động mạnh hơn khiến râu ria mọc mạnh hơn.
Chức năng tình dục suy giảm, mất ham muốn
Âm đạo của chị em trong giai đoạn tiền mãn kinh sẽ có sự thay đổi đáng kể, họ sẽ có cảm giác âm đạo co thắt trong quá trình dương vật thâm nhập, gặp nguy cơ bị rách âm đạo và chảy máu khi quan hệ tình dục. Những thay đổi này sẽ khiến hoạt động tình dục trở nên khó khăn hơn và gây ra đau đớn. Theo ước tính có từ 17 – 45% chị em trong giai đoạn tiền mãn kinh cảm thấy đau khi quan hệ tình dục.Bên cạnh việc cảm thấy đau khi quan hệ thì một số chị em sẽ bị suy giảm ham muốn tình dục. Đây là một trong những tình trạng rối loạn ham muốn tình dục điển hình. Theo nghiên cứu của tạp chí Archives of internal medicine cho biết 26,7% chị em trong giai đoạn tiền mãn kinh có sự ham muốn thấp hơn 52,4% ở nữ giới đã mãn kinh.Sự thiếu hụt nội tiết tố estrogen làm các mô âm đạo mất đi chất bôi trơn và độ đàn hồi. Điều này sẽ khiến thành âm đạo trở nên mỏng và khô, rất dễ rách và kém linh hoạt, tình trạng này gọi là teo âm hộ. Estrogen thấp cũng làm cho chị em dễ bị nhiễm trùng đường tiết niệu và âm đạo.Thêm nữa là hiện tượng estrogen suy giảm sẽ khiến tình trạng căng thẳng, trầm cảm, lo lắng…sẽ làm nhu cầu tình dục của chị em bị giảm sút, khi quan hệ cũng rất khó đạt cực khoái.
Mật độ xương bị mất làm tăng nguy cơ bị loãng xương
Một trong những triệu chứng của tiền mãn kinh khác là mật độ xương bị mất dần và làm tăng nguy cơ loãng xương khiến xương giòn hơn và dễ gãy hơn.Estrogen có nhiệm vụ là đảm bảo sức khỏe của xương nên khi bước vào giai đoạn tiền mãn kinh, nồng độ estrogen giảm sẽ khiến mật độ xương bị mất nhanh hơn và nguy cơ loãng xương là không thể tránh khỏi.
Da khô hoặc gặp các vấn đề về da
Những dấu hiệu như da bị khô ráp, chảy xệ, hay bị kích ứng, da mỏng dần, hay bị bầm tím, mọc mụn trứng cá, nổi các nốt phát ban đặc biệt là các vết thương ngoài da sẽ lâu lành hơn cũng là những triệu chứng của giai đoạn tiền mãn kinh.Tình trạng mất collagen cũng sẽ khiến da mất đi sự đàn hồi và khiến các nếp nhăn hình thành, chúng ta có thể khắc phục phần nào bằng cách thoa kem dưỡng tuy nhiên cần có sự can thiệp vào gốc rễ, bên trong cơ thể mới là biện pháp hữu hiệu.
Miệng và mắt trở nên khô hơn
Tình trạng thiếu chất bôi trơn trên mô che nhãn cầu sẽ khiến chị em dễ bị khô mắt, viêm mắt, mắt dễ bị kích thích hơn. Tình trạng mắt khô sẽ khiến nhiều người không thể đeo kính áp tròng và gặp các vấn đề về mắt.Thêm nữa họ cũng có thể bị khô miệng rất khó chịu, việc thiếu nước bọt và khô miệng nghiêm trọng đến mức sẽ ảnh hưởng đến sức khỏe răng miệng, làm tăng nguy cơ gặp phải các vấn đề như sâu răng, viêm nướu, bệnh nha chu….Giải pháp để khắc phục tình trạng này đó là thường xuyên vệ sinh răng miệng sạch sẽ, ăn nhiều rau xanh và trái cây, uống nhiều nước.
Có mùi cơ thể
Vùng dưới đồi sẽ bị ảnh hưởng khi nồng độ estrogen bị suy giảm và gây ra bốc hỏa, đổ mồ hôi. Đổ mồ hôi nhiều sẽ khiến mùi cơ thể của bạn nồng nặc và bốc mùi hơn. Chúng ta có thể khắc phục bằng cách mặc những bộ quần áo thoáng mát, tắm rửa vệ sinh sạch sẽ, dùng các loại sản phẩm khử mùi, duy trì chế độ ăn khoa học…
Trí nhớ giảm sút và gặp các vấn đề với sự tập trung
Khi bước vào thời kỳ tiền mãn kinh, với việc estrogen suy giảm sẽ khiến các khả năng liên quan đến việc ghi nhớ, khả năng ngôn ngữ bị ảnh hưởng. Lúc này bạn sẽ kém tập trung hơn, việc ghi nhớ hoặc muốn nhớ lại điều gì cũng sẽ khó khăn hơn. Một lý do nữa cho hiện tượng này là vì chứng mất ngủ ở thời kỳ tiền mãn kinh sẽ khiến bạn mệt mỏi và gián tiếp gây ra sự hạn chế về khả năng tập trung và ghi nhớ. Tuy nhiên nhưng vấn đề này chỉ là tạm thời.
Nồng độ cholesterol bị thay đổi
Việc hormone estrogen bị suy giảm sẽ kéo theo đó là những bất lợi về nồng độ cholesterol trong máu. Điều này sẽ làm tăng cholesterol lipoprotein mật độ thấp (LDL) hay còn được gọi là cholesterol xấu và cholesterol lipoprotein mật độ cao (HDL) hay còn gọi là cholesterol tốt sẽ bị giảm, việc này sẽ góp phần làm tăng nguy cơ bị bệnh tim nhất là ở những chị em cao tuổi.
Điều trị triệu chứng rối loạn tiền mãn kinh bằng cách nào?
Đa phần việc điều trị mãn kinh sẽ không cần phải dùng biện pháp y tế. Thay vì vậy phương pháp điều trị sẽ là tập trung vào các triệu chứng và ngăn chặn hoặc quản lý các tình trạng mãn tính có thể xảy ra với lão hóa. tập thể thao là một cách giúp điều trị rối loạn tiền mãn kinhCác phương pháp điều trị mãn kinh bao gồm:
Sử dụng liệu pháp hormone
Liệu pháp hormone hay còn gọi là liệu pháp estrogen là lựa chọn điều trị rất hiệu quả trong việc giảm các cơn bốc hỏa.Tuy thuộc vào cơ địa của bạn và gen gia đình mà các bác sĩ sẽ khuyên bạn sử dụng estrogen liều thấp trong thời gian ngắn để làm giảm các triệu chứng. Nếu như vẫn còn tử cung thì bạn cần phải có progestin ngoài estrogen. Estrogen cũng sẽ giúp ngăn ngừa tình trạng loãng xương. Khi sử dụng biện pháp này lâu dài thì sẽ có nguy cơ nên bạn cần có sự chỉ định từ phía bác sĩ.
Dùng estrogen bôi âm đạo
Chị em có thể dùng trực tiếp estrogen dạng gel bôi vào âm đạo để một lượng nhỏ estrogen hấp thụ bởi các mô âm đạo. Thuốc có thể làm giảm tình trạng khô âm đạo, sự khó chịu khi giao hợp và một số biểu hiện tiết niệu.Sử dụng thuốc chống trầm cảm liều thấp: Đây là nhóm thuốc ức chế tái hấp thụ serotonin có chọn lọc (SSRIs) và có tác dụng làm giảm các cơn bốc hỏa.Thuốc ngăn ngừa hoặc điều trị chứng loãng xương: Chị em có thể dùng canxi và vitamin D để phòng ngừa và điều trị chứng loãng xương, giảm nguy cơ gãy xương mất xương.
Ngủ đủ giấc
Không sử dụng cafein tránh sử dụng quá nhiều rượu, tập luyện thể dục thể thao hàng ngày
Thực hiện các kỹ thuật thư giãn
Các kỹ thuật thở sâu kết hợp với massage và thư giãn cơ bắp
Tăng cường sàn chậu
Các bài tập cơ sàn chậu (Kegel) sẽ cải thiện một số dạng tiểu không kiểm soát và làm tăng độ khít của âm đạo
Chế độ ăn uống khoa học
Ăn nhiều các loại trái cây, các loại rau hoặc ngũ cốc nguyên hạt. Hạn chế sử dụng các thức ăn có chứa chất béo bão hòa, nhiều dầu và đường.
Thể dục thể thao
Việc tập luyện thể dục thể thao thường xuyên sẽ giúp tim khỏe mạnh hơn, chống lại tiểu đường, loãng xương và các bệnh lý khác liên quan đến lão hóa.
Một số biện pháp khác
Ngoài ra cũng có một số biện pháp điều trị bổ sung và thay thế đã và đang được nghiên cứu bao gồm:
Estrogen thực vật (phytoestrogen). Hiện nay có 2 loại phytoestrogen chính gồm isoflavonevà lignane. Isoflavone thì có trong đậu nành, đậu xanh và các loại đậu khác. Loại còn lại là Lignans thì có ở các loại ngũ cốc nguyên hạt, một số loại trái cây và rau củ quả. Isoflavone đóng vai trò và tác dụng như estrogen yếu, chính vì thế nếu bạn bị ung thư vú thì nên có sự tham khảo và tư vấn của bác sĩ trước khi sử dụng chế độ ăn uống với thuốc isoflavone.
Thôi miên: Sử dụng liệu pháp này sẽ làm giảm tỷ lệ xuất hiện các cơn bốc hỏa đối với một số chị em, ngoài ra còn có thể cải thiện giấc ngủ.
Các loại thực phẩm chức năng: Tinh dầu hoa anh thảo buổi tối, khoai lang hoang dã, cỏ ba lá sẽ giúp ích cho các chị em giai đoạn tiền mãn kinh nhưng cần có sự tư vấn từ phía chuyên gia, bác sĩ trước khi sử dụng.
Tiền mãn kinh ở độ tuổi nào?
Mỗi chị em sẽ có thể chất, cơ địa khác nhau vì thế thời gian bắt đầu giai đoạn tiền mãn kinh cũng sẽ khác nhau. Tuy vậy, theo thống kê thì hầu hết các chị em sẽ phải trải qua giai đoạn tiền mãn kinh khi bước vào độ tuổi từ 40 – 47.Giai đoạn tiền mãn kinh kéo dài hay ngắn thì sẽ phụ thuộc vào nội tiết tố trong cơ thể của mỗi người, có những trường hợp chỉ kéo dài 2 – 3 năm nhưng có những người thì phải vật lộn trong 7 – 8 năm.Người phụ nữ sẽ chỉ kết thúc giai đoạn tiền mãn kinh khi cơ thể bước vào giai đoạn mãn kinh – giai đoạn mãn kinh được xác định nếu bạn không có kinh liên tục trong vòng 12 tháng. Tuy thế thì vẫn có những trường hợp chị em vẫn phải đương đầu với những hiện tượng khó chịu của giai đoạn tiền mãn kinh dù đã ở giai đoạn mãn kinh.
Triệu chứng tiền mãn kinh kéo dài bao lâu?
Thời gian của giai đoạn tiền mãn kinh trung bình là 4 năm nhưng sẽ có những trường hợp chị em rơi chỉ tốn có vài tháng và có những người là tận 10 năm. Vấn đề này còn cần phụ thuộc vào thể chất và cơ địa của mỗi người nên rất khó dự đoán chính xác. Thời kỳ tiền mãn kinh kết thúc và chuyển sang giai đoạn mãn kinh khi người phụ nữ không có kinh liên tục trong vòng 12 tháng.
Rong huyết ở tuổi tiền mãn kinh
Rong huyết là hiện tượng nữ giới hành kinh có thời gian hơn 7 ngày. Rong huyết là sự ra máu của âm đạo trên 7 ngày nhưng không dính dáng tới kinh nguyệt. Hiện tượng rong kinh và rong huyết là rối loạn kinh nguyệt thường thấy ở những phụ nữ tiền mãn kinh.
Nguyên nhân gây ra rong huyết ở chị em tiền mãn kinh
Nguyên nhân chủ yếu gây ra rong huyết đa phần là do tuổi tác cao. Thời gian qua đi, chức năng của buồng trứng sẽ bị suy giảm và kéo theo đó là sự mất cân bằng của hormone sinh dục.Vì thế nên kinh nguyệt sẽ không có noãn, giai đoạn hoàng thể sẽ kém hoặc là không có. Điều này biểu hiện qua số ngày rong huyết.Ngoài ra cũng có một số chị em bị rong huyết do một số nguyên nhân cụ thể như:
Bị viêm nhiễm các bệnh phụ khoa
Có u lành tính, bị polyp cổ tử cung
Các bệnh lý ung thư có thể sẽ bắt nguồn từ buồng trứng, ở cổ tử cung, niêm mạc tử cung hoặc âm đạo.
Các nhóm nguyên nhân khác hiếm hơn là các bệnh lý toàn thân hoặc do mang thai nên chảy máu.
Rong huyết ở nữ giới có đáng sợ không?
Quá sản tuyến nang ở những chị em tiền mãn kinh sẽ nhiều gấp 10 lần so với những chị em độ tuổi 20 – 45. Nếu đây là lý do của tình trạng rong huyết mà không được chữa trị sớm thì rất có thể sẽ diễn biến ác tính.Rong huyết ở những chị em tiền mãn kinh cũng có thể là triệu chứng của các bệnh lý ác tính và nếu không được can thiệp sớm thì độ tiên lượng hồi phục sẽ kém. Rong huyết kéo dài sẽ gây ra thiếu máu mãn tính và gây ra nhiều ảnh hưởng đến công việc, chất lượng cuộc sống, kéo dài sẽ gặp nguy hiểm.
Biện phải cải thiện
Những nguyên nhân rong huyết ở chị em tiền mãn kinh cần phải loại bỏ những nguyên nhân thực thể như viêm nhiễm hoặc là ác tính. Với những nguyên nhân cụ thể sẽ có cách điều trị khác nhau.Để khắc phục triệu chứng thì biện pháp tốt nhất là nạo niêm mạc tử cung. Đây là biện pháp để cầm máu và có thể lấy bệnh phẩm để làm xét nghiệm. Nếu hiện tượng quá sản niêm mạc tử cung được xác định thì sẽ có thể được điều trị bằng biện pháp hormone.Thêm nữa chị em bị rong huyết, rong kinh cũng cần phải điều chỉnh lại chế độ sinh hoạt của mình:
Ăn uống đầy đủ chất dinh dưỡng và bổ sung các loại thực phẩm giàu sắt và B12, folate.
Vệ sinh bộ phận phụ khoa sạch sẽ và đúng cách để tránh tình trạng viêm nhiễm phụ khoa.
Tập luyện thể dục thể thao điều độ, không làm việc quá sức gây mệt mỏi thêm cho cơ thể.
Đến các cơ sở y tế, bệnh viện chuyên khoa để có sự tư vấn và điều trị của các chuyên gia bác sĩ khi thấy hiện tượng rong kinh, rong huyết.
Phụ nữ tiền mãn kinh nên bổ sung gì?
Phụ nữ tiền mãn kinh nên bổ sung gìCác chị em trong giai đoạn tiền mãn kinh cần phải chú ý bổ sung các loại vitamin cần thiết cho cơ thể.
Vitamin A
Vitamin A là một nhóm các hợp chất có tên gọi là retinoid. Tiền thân của vitamin A là retinoid và có thể dự trữ ở gan. Chú ý là nếu hàm lượng retinoid trong cơ thể ở mức cao thì có thể sẽ gây ra ngộ độc.Tiền thân của vitamin A có ở các loại thực phẩm như ở gan động vật, các loại thực phẩm và sản phẩm bổ sung vitamin A. Ngoài ra thì ở một số loại trái cây và rau xanh giàu beta – caroten cũng sẽ là nguồn cung cấp vitamin A dồi dồi cho cơ thể.Vitamin A là loại vitamin quan trọng đối với hệ xương vì vậy các chị em tiền mãn kinh cần tăng cường bổ sung các loại thực phẩm vitamin A vào thực đơn ăn uống hàng ngày để ngăn ngừa loãng xương. Vitamin A còn có thể giúp duy trì cho hệ xương kể cả sau thời kỳ mãn kinh. Các loại rau quả có màu cam và vàng sẽ rất giàu vitamin A beta – caroten, chị em có thể lựa chọn để bổ sung.
Vitamin B12
Nếu đang ở giai đoạn mãn kinh thì nữ giới sẽ gặp tình trạng mất ngủ nguyên nhân là do thiếu vitamin B12. Những phụ nữ tuổi lớn hơn 50 thì cần bổ sung vitamin B12 với hàm lượng là 2,4mcg mỗi ngày. Nếu phụ nữ đã trải qua giai đoạn mãn kinh thì có thể lựa chọn sử dụng các loại thực phẩm có chứa vitamin B12 vào thực đơn hàng ngày như cá thu, cá hồi, gan, sữa và thịt đỏ.
Vitamin B6
Vitamin B6 sẽ giúp hỗ trợ sản xuất ra một chất dẫn truyền tín hiệu não có tên gọi là serotonin. Hàm lượng serotonin sẽ giảm xuống khi nữ giới có tuổi tác cao. Sự suy giảm của chất này có thể sẽ là nguyên nhân gây ra các biểu hiện phổ biến của giai đoạn mãn kinh là trầm cảm hoặc thay đổi tâm trạng. Chị em phụ nữ giai đoạn tiền mãn kinh cần phải bổ sung vitamin B6 trong và sau khi mãn kinh để ngăn chặn các hiện tượng như trầm cảm, thiếu sinh lực do thiếu hụt serotonin.
Vitamin D
Có thể bạn đã biết, vitamin D rất thiết yếu đối với hệ xương. Nếu vitamin này bị thiếu hụt thì rất có thể sẽ có nguy cơ cao bị gãy xương, nhuyễn xương và đau xương. Những chị em mãn kinh và đặc biệt là những người thường xuyên ở trong nhà hoặc ít phơi nắng sẽ có nguy cơ cao bị thiếu vitamin D. Để ánh mặt trời tiếp xúc với da sẽ là cách bổ sung vitamin D tự nhiên tốt nhất.Ngoài ra chị em tiền mãn kinh cũng có thể bổ sung vitamin D qua những loại thực phẩm có chứa nhiều vitamin D như.
Cá béo
Gan bò
Phô mai
Dầu gan cá
Lòng đỏ trứng
Các loại thực phẩm bổ sung
Chú ý về vấn đề liều lượng, tốt nhất là cần sự tư vấn từ phía chuyên gia bác sĩ.
Vitamin E
Vitamin E là một chất chống oxy hóa và có khả năng chống lại các tổn thương của tế bào do các gốc tự do gây ra cùng với khả năng chống viêm. Stress có thể sẽ phá hủy các tế bào và làm tăng nguy cơ mắc phải trầm cảm, bệnh tim mạch và tăng cân. Những dấu hiệu này rất phổ biến với những chị em giai đoạn tiền mãn kinh. Các nghiên cứu chỉ ra rằng Vitamin E có thể làm giảm stress, giảm oxy hóa các tế bào và ngăn ngừa nguy cơ mắc bệnh trầm cảm. Vitamin E có mặt ở trong các loại thực phẩm như lúa mì, hạnh nhân, bông cải xanh, bơ, động vật có vỏ, hạt hướng dương, bí đao…
Tiền mãn kinh nên uống thuốc gì?
Ngoài việc bổ sung các loại vitamin như đã nói ở trên thì chị em cũng có thể sử dụng các loại thuốc để điều trị các triệu chứng như:
Thuốc bổ sung nội tiết tố nữ
Những phụ nữ giai đoạn tiền mãn kinh sẽ có nội tiết tố nữ trong cơ thể ở trạng thái không ổn định. Vì vậy việc dùng các loại thuốc, sản phẩm bổ sung nội tiết tố nữ sẽ làm giảm các triệu chứng khó chịu như: Bốc hỏa, kinh nguyệt rối loạn, mất ngủ, tâm trạng thất thường…Thêm nữa là thuốc còn có thể hỗ trợ ngăn chặn các bệnh lý thường gặp trong giai đoạn tiền mãn kinh là cao huyết áp, loãng xương…Các chị em cần chú ý trước khi sử dụng các sản phẩm thuốc bổ sung estrogen cần phải có sự tư vấn và chỉ định của các bác sĩ chuyên khoa vì các loại thuốc này nếu sử dụng tùy tiện thì có thể sẽ gặp phải các tác hại như: Ung thư vú, quá sản niêm mạc tử cung, ung thư niêm mạc tử cung, đột quỵ, làm tăng nguy cơ bị nhồi máu cơ tim…hoặc nặng hơn là gây sụt giảm trí nhớ.Thêm nữa, bổ sung estrogen hóa dược quá liều sẽ có thể tác động lên não bộ – tuyến yên – buồng trứng và hạn chế sản xuất nội tiết tố estrogen và tình trạng thiếu hụt càng trầm trọng hơn.
Bạn có thể sử dụng viên uống nội tiết tố nữPrimrosy Collagen giúp bổ sung nội tiết tố nữ và làm đẹp da hiệu quả.
Thuốc chống trầm cảm liều thấp
Các loại thuốc chống trầm cảm của nhóm thuốc ức chế tái hấp thu chọn lọc serotonin (SSRIs) sẽ làm giảm các cơn bốc hỏa trong giai đoạn tiền mãn kinh. Ngoài ra thì sử dụng thuốc chống trầm cảm với liều lượng thấp sẽ giúp các chị em cải thiện được cảm xúc, tâm trạng đặc biệt là những chị em không thể dùng liệu pháp bổ sung estrogen.
Thuốc phòng ngừa bệnh xương khớp
Những chị em khi bước vào thời kỳ tiền mãn kinh sẽ gặp phải những rắc rối về xương khớp như viêm khớp, loãng xương…Để ngăn chặn và điều trị các biểu hiện này thì các bác sĩ sẽ chỉ định một số loại thuốc hoặc canxi để kết hợp với vitamin D, K và làm tăng mật độ xương, giảm đau nhức xương, phòng chống loãng xương.
Phụ nữ tiền mãn kinh nên ăn gì?
phụ nữ trong giai đoạn tiền mãn kinh nên ăn gìChú ý đến dinh dưỡng, chế độ ăn sẽ điều các chị em giai đoạn tiền mãn kinh cần phải chú ý:
Cung cấp đủ canxi
Cung cấp cho cơ thể các thực phẩm từ sữa và các thực phẩm giàu canxi khác hàng ngày là điều cần phải làm cho các chị em đang trong giai đoạn tiền mãn kinh. Canxi sẽ có nhiều ở trong các loại thực phẩm như sữa, cá có xương (cá hồi, cá mòi,…), bông cải xanh và các loài cây họ đậu.
Cung cấp đủ sắt
Sắt có thể tìm thấy được ở trong các loại thịt nạc đỏ, thịt gia cầm, cá, trứng, rau xanh, các loại hạt và các loại ngũ cốc nguyên hạt.
Cung cấp đủ chất xơ
Không chỉ những chị em tiền mãn kinh mới cần cung cấp đủ lượng chất xơ mà đây là dinh dưỡng thiết yếu mà bất kì ai cũng cần. Chất xơ sẽ giúp hệ tiêu hóa hoạt động được tốt hơn. Các loại thực phẩm giàu chất xơ phổ biến dễ tìm là bánh mì, ngũ cốc nguyên hạt, ngũ cốc, mì ống, gạo, trái cây tươi và các loại rau củ.
Cung cấp các vitamin và khoáng chất
Chúng ta có thể lấy vitamin và các khoáng chất thiết yếu từ các loại trái cây, rau củ quả hoặc từ các loại nước ép sinh tố từ rau quả.Uống đủ lượng nước mỗi ngày: Với những người không hoạt động nhiều, đổ mồ hôi ít thì chỉ cần uống nhiều nhất là 2 lít nước mỗi ngày. Với những người hoạt động liên tục, ra mồ hôi nhiều thì cần phải uống 3 lít nước mỗi ngày để có một sức khỏe đảm bảo.
Phụ nữ tiền mãn kinh có quan hệ được không?
Những chị em giai đoạn tiền mãn kinh hoàn toàn có thể yên tâm là việc quan hệ sẽ không bị ảnh hưởng nhiều lắm. Vấn đề lớn nhất của tuổi tiền mãn kinh trong việc quan hệ là lượng estrogen thấp sẽ làm cho âm đạo bị khô.Nhu cầu tình dục ở tuổi tiền mãn kinh sẽ tùy thuộc vào từng cá nhân, mỗi chị em riêng chứ không phụ thuộc vào mãn kinh hay tuổi tác. Vì vậy mà có những chị em chưa mãn kinh đã hết nhu cầu tình dục và có những chị em dù 50, 60 thì vẫn có nhu cầu tình dục cao là chuyện bình thường.Những chị em độ tuổi này có thể sẽ bị giảm ham muốn tình dục, mất thời gian lâu hơn để kích thích tình dục hoặc là cần nhiều thời gian và công sức hơn để đạt cực khoái.Việc sinh hoạt tình dục trong giai đoạn mãn kinh, tiền mãn kinh sẽ giúp ích cho âm đạo được co giãn tốt hơn. Tình dục giai đoạn tiền mãn kinh đối với nhiều cặp vợ chồng còn tốt hơn so với những cặp đôi khá vì những ưu điểm:
Không cần lo lắng đến vấn đề thụ thai, thai nghén
Hiểu nhau hơn, có nhiều thời gian hơn cho nhau vì con cái đã trưởng thành
Phụ nữ tiền mãn kinh có dễ thụ thai không?
Xã hội hiện đại kéo theo nhiều áp lực vô hình lên các cặp vợ chồng, vì thế xu hướng có con muộn đang ngày càng trở nên phổ biến. Mặc dù vậy, có nhiều chị em ở giai đoạn tiền mãn kinh có khá nhiều lo lắng không biết có thể thụ thai khi bước vào giai đoạn này không. Tuy ở giai đoạn này nữ giới sẽ gặp nhiều vấn đề, rối loạn nhưng không phải vì thế mà không thể mang thai. Lúc này cơ thể chị em vẫn có kinh nguyệt, buồng trứng vẫn có thể hoạt động nên nếu chọn lựa đúng thời điểm thì vẫn có thể mang thai bình thường dù tỷ lệ có thấp hơn so với khi còn trẻ.Theo thống kê thì khi phụ nữ đạt độ tuổi 30 thì sẽ có khoảng 20% cơ hội thụ thai bất kì thời gian nào nhưng khi đến 40 tuổi thì tỷ lệ này giảm xuống còn 5% và thậm chí đến 45 tuổi chỉ còn 1%. Thêm nữa là khi đang trong giai đoạn tiền mãn kinh mà mang thai thì sẽ có tỷ lệ cao gặp các nguy cơ về sức khỏe cũng như biến chứng thai kỳ. Chính vì vậy nếu như phụ nữ trên 35 tuổi trở đi nếu muốn mang thai thì cần có sự tư vấn của bác sĩ chuyên khoa.
Xem thêm: công ty Miskafa Việt Nam tuyển đại lý kinh doanh online các sản phẩm chăm sóc sức khỏe và sắc đẹp.
Tiền mãn kinh sớm
Tiền mãn kinh sớm là gì?
Tiền mãn kinh là một quá trình chuyển đổi sang mãn kinh ở chị em phụ nữ. Khi bước vào giai đoạn này cơ thể phụ nữ sẽ không còn xuất hiện chu kỳ rụng trứng nữa, kinh nguyệt cũng sẽ mất đi và mất đi khả năng sinh sản. Độ tuổi của phụ nữ khi bước vào giai đoạn này là từ 45 đến 55 tuổi. Tiền mãn kinh sớm là khi trước tuổi 40 nữ giới đã bước vào giai đoạn này.tiền mãn kinh sớm
Nguyên nhân gây ra tiền mãn kinh sớm
Có rất nhiều nguyên nhân có thể gây ra tiền mãn kinh sớm, bao gồm cả những nguyên nhân không thể xác định được như:
Do yếu tố di truyền
Nếu người phụ nữ không có tình trạng sức khỏe nào rõ ràng gây ra tiền mãn kinh sớm thì nguyên nhân rất có thể là do vấn đề di truyền.Hãy tham khảo xem mẹ của bạn có thời điểm tiền mãn kinh rơi vào độ tuổi nào để có thể có được thông tin khi nào bạn sẽ bắt đầu quá trình này. Nếu người mẹ bị tiền mãn kinh sớm thì sẽ có khả năng bạn cũng sẽ gặp vấn đề tương tự. Tuy nhiên những trường hợp này cũng không nhiều.
Do lối sống
Những người có lối sống thiếu lành mạnh, không khoa học sẽ có khả năng bị tiền mãn kinh sớm. Khói thuốc lá sẽ làm giảm hàm lượng estrogen và gián tiếp gây ra tiền mãn kinh sớm.Một báo cáo năm 2012 được tổng hợp từ nhiều nghiên cứu đã chỉ ra rằng những chị em hút thuốc lá trong một thời gian dài và thường xuyên sẽ có tỷ lệ gặp tiền mãn kinh sớm cao hơn, đa phần những người hút thuốc lá sẽ bắt đầu tiền mãn kinh sớm hơn khoảng 1 đến 2 năm so với những người không hút.Chỉ số khối thể (BMI) cũng là một nhân tố quyết định việc bạn có gặp tiền mãn kinh sớm hay không. Estrogen được dự trữ trong các mô mỡ, những chị em có cơ thể gầy gò thì sẽ có lượng estrogen dự trữ thấp hơn và sẽ sớm cạn kiệt.Vài nghiên cứu nữa cũng chỉ ra rằng những người ăn chay, không tập thể dục, ít tiếp xúc với ánh nắng mặt trời đều có thể là những lý do gây ra tiền mãn kinh sớm.
Do khiếm khuyết về nhiễm sắc thể
Những người có khiếm khuyết về nhiễm sắc thể cũng sẽ dẫn đến tiền mãn kinh sớm. Ví dụ như những người bị hội chứng Turner (hay còn gọi là đơn nhiễm sắc thể X) là do sinh ra với nhiễm sắc thể không được hoàn thiện. Những phụ nữ mắc hội chứng Turner sẽ có buồng trứng bị rối loạn chức năng và điều này khiến họ bị tiền mãn kinh rất sớm.Các khiếm khuyết khác về nhiễm sắc thể cũng sẽ gây ra tiền mãn kinh sớm bao gồm các rối loạn nghiêm trọng về tuyến sinh dục, biến thể từ hội chứng turner. Nếu rơi vào những tình trạng này thì buồng trứng sẽ không hoạt động nữa mà thay vào đó các chu kỳ và giới tính thứ phát sẽ được thay thế bằng hormone, thường diễn ra vào độ tuổi thanh thiếu niên.Những phụ nữ mắc phải hội chứng Fragile X (Nhiễm sắc thể X dễ bị đứt gãy) hoặc những người mang gen bệnh này thường sẽ gặp phải tình trạng mãn kinh sớm. Hội chứng này sẽ được lan truyền theo các thế hệ trong một gia đình. Trong trường hợp trong bạn bị tiền mãn kinh từ sớm hoặc trong nhà có người thân đã từng bị thì nên đến các cơ sở y tế để được các bác sĩ chuyên khoa tư vấn và làm các xét nghiệm di truyền.
Bệnh tự miễn
Tiền mãn kinh sớm có thể là triệu chứng của căn bệnh tự miễn ví dụ như bệnh về tuyến giáp hoặc là thấp khớp. Căn bệnh này là do hệ thống miễn dịch trong cơ thể nhầm lẫn một phần của cơ thể là kẻ xâm lấn nên bắt đầu tấn công bộ phận này. Tình trạng viêm của các căn bệnh này sẽ ảnh hưởng đến hoạt động của buồng trứng. Tiền mãn kinh sớm sẽ bắt đầu khi buồng trứng không còn hoạt động nữa.
Sự suy giảm tự nhiên của hormone sinh sản
Khi đến những năm cuối ở độ tuổi 30 – 40 thì buồng trứng sẽ sản xuất estrogen và progesterone ít đi, đây đều là những hormone thiết yếu để điều hòa kinh nguyệt, các hormone này ít đi thì khả năng sinh sản cũng sẽ giảm xuống. Ở độ tuổi 40 trở đi, phụ nữ sẽ gặp phải tình trạng chu kỳ kinh nguyệt trở nên ngắn hoặc dài hơn, nhiều hoặc nhẹ hơn, thường xuyên hoặc thỉnh thoảng và cho đến khi bạn đạt tuổi 51 thì lúc này buồng trứng sẽ dừng sản xuất trứng và bạn sẽ không còn kinh nguyệt được nữa.
Phẫu thuật cắt tử cung
Những người phải phẫu thuật cắt tử cung nhưng vấn giữ lại buồng trứng thì thường không gây mãn kinh ngay. Dù cho cơ thể bạn không còn kinh nguyệt thì buồng trứng vẫn có thể phóng trứng và sản sinh ra hormone estrogen và progesterone. Thế nhưng nếu bạn phẫu thuật cắt bỏ cả tử cung và cả buồng trứng (cắt bỏ hoàn toàn tử cung và cả hai bên buồng trứng) thì sẽ gây ra tình trạng tiền mãn kinh sớm ngay lập tức. Lúc này kinh nguyệt của bạn sẽ dừng lại và bạn sẽ gặp phải những cơn bốc hỏa hoặc những triệu chứng điển hình khác của tình trạng tiền mãn kinh, có thể nghiêm trọng. Những sự thay đổi về hormone này sẽ xảy ra đột ngột chứ không từ từ trong nhiều năm.
Hóa trị và xạ trị
Hóa trị và xạ trị là những phương pháp để điều trị ung thư tuy nhiên những biện pháp này có thể sẽ khiến bạn gặp phải tiền mãn kinh sớm. Bạn sẽ gặp phải những triệu chứng của tiền mãn kinh chỉ sau điều trị một thời gian ngắn. Tuy vậy thì kinh nguyệt và khả năng sinh sản không phải trường hợp nào cũng sẽ biến mất nên các biện pháp kiểm soát sinh sản vẫn có thể được hy vọng.
Suy buồng trứng nguyên phát
Có khoảng 1% số chị em phụ nữ sẽ trải qua thời kỳ tiền mãn kinh từ sớm, trước tuổi 40. Điều này là do hiện tượng gọi là suy buồng trứng nguyên phát, hiện tượng này xảy ra khi buồng trứng không tạo ra lượng hormone sinh sản một cách bình thường do những nguyên nhân di truyền hoặc các bệnh tự miễn nhưng thường thì dù là nguyên nhân gì thì cũng không rõ ràng. Đối với những người phụ nữ này thì sẽ được yêu cầu sử dụng liệu pháp hormone và được khuyến nghị sử dụng ít nhất là cho đến độ tuổi trung bình của quá trình mãn kinh với mục đích bảo vệ não bộ, cho tim và hệ xương.
Làm thế nào chẩn đoán được tiền mãn kinh sớm?
Để nhận biết được bản thân có gặp phải tình trạng tiền mãn kinh sớm không thì chị em cần phải nắm rõ được các biểu hiện, dấu hiệu của hiện tượng tiền mãn kinh đó là:
Chu kỳ kinh nguyệt thay đổi thất thường
Bốc hỏa và nóng bừng trong người từ nửa thân trên đổ lên
Hay đổ mồ hôi đêm
Khó ngủ, mất ngủ
Ham muốn tình dục bị suy giảm
Cảm xúc thay đổi
Đánh trống ngực
Loãng xương
Nếu bắt gặp bản thân có những dấu hiệu này trước tuổi 40 thì rất có thể bạn đã gặp phải tình trạng tiền mãn kinh sớm. Ngoài ra bạn cũng có thể để ý đến vấn đề di truyền, nếu như người thân như mẹ hoặc bà của bạn gặp phải tình trạng tiền mãn kinh sớm thì rất có thể bạn cũng sẽ gặp phải tương tự.
Phụ nữ tiền mãn kinh sớm phải làm sao?
Tiền mãn kinh sớm có thể do nhiều nguyên nhân khác nhau gây ra nhưng chủ yếu vẫn là cơ thể bị mất cân bằng nội tiết tố nữ. Thêm nữa là các lý do khác như việc ăn uống không lành mạnh, hay căng thẳng và mệt mỏi cũng sẽ dẫn đến việc sức khỏe yếu đi. Vậy những phụ nữ tiền mãn kinh sớm phải làm gì để làm chậm quá trình này.
Tập luyện thể dục thể thao điều độ
Thể dục thể thao là một cách giúp các chị em trì hoãn được giai đoạn tiền mãn kinh. Lý do là các hoạt động thể chất sẽ giúp cơ thể điều chỉnh được lượng hormone và duy trì cho cơ thể một mức độ mỡ ổn định. Tuy vậy bạn cũng cần chú ý không nên tập luyện quá mức vì các nghiên cứu đã chỉ ra rằng tập luyện quá sức cũng liên quan đến vấn đề mãn kinh. Tập quá sức sẽ làm hormone mất cân bằng gây ra tình trạng rụng trứng không đều và làm suy giảm hàm lượng hormone.
Không hút thuốc lá
Theo công bố của Hiệp hội y học sinh sản Hoa Kỳ thì hút thuốc là một trong những nguyên nhân gây ra mãn kinh sớm. Các loại hóa chất có trong thuốc lá như nicotine, xianua, carbon monoxide sẽ làm tăng tốc độ tổn thương của trứng và không thể thay thế hay tái tạo được.
Không tiêu thụ cồn và cafein
Uống rượu chưa chắc đã gây ra tiền mãn kinh sớm thế nhưng uống nhiều rượu thì sẽ kích thích các yếu tố gây ra tình trạng tiền mãn kinh sớm. Tiêu thụ nhiều cồn và cafein sẽ liên quan đến các biểu hiện của mãn kinh. Không nên sử dụng quá 1 cốc cafe mỗi ngày và 2 cốc đồ uống cồn mỗi tuần là điều để bạn tránh khỏi tiền mãn kinh sớm.
Duy trì trọng lượng cơ thể ổn định
Estrogen sẽ được lưu trữ ở trong mô mỡ vì vậy nên việc thừa cân sẽ là nguyên nhân chính gây ra sự thừa thãi estrogen ở chị em phụ nữ. Lượng estrogen quá dư thừa sẽ ảnh hưởng đến buồng trứng và việc thiếu cân cũng sẽ khiến chị em gặp phải tình trạng tiền mãn kinh sớm. Các chuyên gia khuyến cáo việc tập thể dục, ăn uống lành mạnh, ngủ đủ giấc và kiểm soát stress là những yếu tố quan trọng trong việc duy trì một cân nặng ổn định.
Trên đây là những thông tin về thời kỳ tiền mãn kinh của phụ nữ, nếu thấy bài viết hay bạn hãy chia sẻ nó cho mọi người nhé, hẹn gặp lại mọi người trong các bài viết tiếp theo!
Các bài viết hữu ích khác:
Tác dụng của L glutathione trong các sản phẩm làm trắng da toàn thân